Afvallen lukt niet? 5 mogelijke oorzaken

Afvallen is voor veel mensen een constante strijd. Je stelt jezelf doelen, probeert nieuwe diëten of trainingsprogramma’s, maar na een tijdje blijkt dat je weer op dezelfde plek staat — of erger nog, dat je weer wat kilo’s bent aangekomen. Het kan frustrerend zijn en het kan zelfs je motivatie volledig uitputten. Maar waarom lukt afvallen soms niet, ondanks al je inspanningen?

Laten we enkele veelvoorkomende redenen bekijken waarom het afvallen niet lukt, en vooral: wat je er aan kunt doen!

Voordat we ingaan op de oorzaken en oplossingen, is het belangrijk te begrijpen wat afvallen precies inhoudt. Afvallen betekent niet alleen het verlagen van je gewicht op de weegschaal. Het gaat om het verminderen van je vetpercentage en het verbeteren van je algehele gezondheid. Spiermassa, vocht en zelfs hormonale schommelingen kunnen een rol spelen in het cijfer dat je op de weegschaal ziet.

1. Je dieet is niet geschikt voor jou

Niet elk dieet is voor iedereen geschikt. Misschien volg je een crashdieet waarbij je extreem weinig calorieën binnenkrijgt, zoals slechts een ei, een boterham met avocado en een appel per dag. Dit lijkt misschien effectief, maar vaak resulteert het in eetbuien omdat je lichaam te weinig energie binnenkrijgt.

Hierdoor saboteer je je eigen vooruitgang. Een duurzaam dieet moet bij jou passen en realistisch zijn om vol te houden. Kies daarom voor een gebalanceerd voedingsplan waarin je ook af en toe kunt genieten van je favoriete lekkernijen. Dit helpt je om een blijvende gezonde leefstijl te ontwikkelen.

Veelgemaakte fouten bij diëten:

• Het volledig schrappen van koolhydraten.
• Te weinig calorieën eten, wat leidt tot een vertraagde stofwisseling.
• Het volgen van populaire diëten zonder te kijken naar je eigen behoeften.

2. Je beweegt te weinig waardoor afvallen niet wil lukken

Afvallen draait om een negatieve energiebalans: meer calorieën verbranden dan je binnenkrijgt. Als je dieet geen resultaat oplevert, kan het zijn dat je onvoldoende beweegt. Zonder fysieke inspanning is het bijna onmogelijk om blijvend af te vallen.

Combineer daarom je dieet met voldoende beweging, zoals cardiotraining, krachttraining of een combinatie van beide. Krachttraining, met oefeningen zoals squats, deadlifts en lunges, helpt je spieren op te bouwen. Meer spiermassa betekent een hogere vetverbranding, zelfs in rust.

Soorten beweging die helpen bij afvallen:

• Cardiotraining: Denk aan hardlopen, fietsen of zwemmen om vet te verbranden.
• Krachttraining: Bouw spieren op om je stofwisseling te versnellen.
• Dagelijkse activiteiten: Neem vaker de trap, maak een wandeling of sta meer tijdens je werk.

Beweging is natuurlijk een essentieel onderdeel van gewichtsverlies, maar het is niet het enige. Het is belangrijk om een gezonde balans te vinden tussen beweging en voeding. Mensen denken vaak dat ze uren in de sportschool moeten doorbrengen om effectief af te vallen, maar dat is niet altijd nodig.

Focus op het vinden van een vorm van lichaamsbeweging die je leuk vindt. Of het nu wandelen, fietsen, zwemmen, of een dansles is — consistentie is belangrijker dan intensiteit. Probeer dagelijks ten minste 30 minuten matige beweging te krijgen.

3. Je meet je vooruitgang verkeerd

Veel mensen meten hun gewichtsverlies alleen met een weegschaal, maar dit geeft niet altijd een compleet beeld. Als je krachttraining doet, bouw je spiermassa op. Omdat spieren zwaarder wegen dan vet, kan je gewicht gelijk blijven of zelfs toenemen, terwijl je wel vet verliest. Hierdoor lijkt het misschien alsof je niet afvalt, terwijl je lichaam wél verandert.

Andere manieren om je voortgang te meten:

• Meet je taille-, heup- en borstomvang.
• Maak voor- en na-foto’s van jezelf.
• Gebruik een huidplooimeter om je vetpercentage te meten.
• Kijk naar hoe je kleding zit; een betere pasvorm is vaak een goed teken.

4. Je hebt te veel stress

Stress is een van de grootste vijanden van gewichtsverlies. Bij langdurige stress produceert je lichaam meer cortisol, een hormoon dat je stofwisseling vertraagt en je lichaam stimuleert om vet op te slaan, vooral rondom je buik. Bovendien zorgt een hoog cortisolgehalte voor meer trek in suikerrijke en vette voedingsmiddelen. Dit maakt het extra lastig om je aan een dieet te houden.

Hoe stress gewichtsverlies saboteert:

• Verhoogde vetopslag door cortisol.
• Verstoorde slaappatronen, wat leidt tot meer honger.
• Minder energie en motivatie om te sporten.

Veel mensen eten niet alleen uit honger, maar ook uit emoties. Stress, verveling, verdriet of zelfs geluk kunnen ervoor zorgen dat je eet zonder dat je het door hebt. Dit kan je vooruitgang belemmeren, omdat je calorie-inname ineens een stuk hoger is dan je je realiseert.

Wat kun je doen? Probeer stress op andere manieren te beheersen, zoals door meditatie, yoga of ademhalingsoefeningen. Zorg ervoor dat je bewust eet en luister naar je lichaam. Vraag jezelf af: “Heb ik echt honger, of is dit een emotie die ik probeer weg te eten?”

5. Je slaapt te weinig

Slaaptekort heeft grote invloed op je hormoonhuishouding en daarmee op je eetlust. Te weinig slaap vermindert de aanmaak van leptine, het hormoon dat je een verzadigd gevoel geeft, en verhoogt de productie van ghreline, het hormoon dat je hongergevoel stimuleert. Hierdoor eet je al snel meer dan je nodig hebt. Bovendien vertraagt slaapgebrek je stofwisseling, wat het afvallen extra moeilijk maakt.

Effecten van slaaptekort op je lichaam:

• Meer honger en trek in ongezonde snacks.
• Minder energie om te sporten.
• Langzamere vetverbranding.

Hierdoor kan het zijn dat afvallen niet wilt lukken. Slechte slaap kan leiden tot hormonale disbalans, wat de honger en eetlust kan verhogen, vooral voor ongezonde, calorierijke voedingsmiddelen. Bovendien vermindert slaaptekort de motivatie om te bewegen en kan het je energie levels verminderen, wat je uiteindelijke gewichtsverlies in de weg staat.

Wat kun je doen? Zorg voor voldoende slaap (ideaal 7-9 uur per nacht). Probeer een routine te ontwikkelen door elke avond op hetzelfde tijdstip naar bed te gaan en schermgebruik vlak voor het slapen te vermijden.

6. Je drinkt te weinig water

Voldoende water drinken is essentieel bij het afvallen. Water helpt niet alleen bij het afvoeren van afvalstoffen, maar zorgt er ook voor dat je je voller voelt, waardoor je minder snel naar snacks grijpt. Bovendien heeft uitdroging een negatieve invloed op je energieniveau en stofwisseling.

7. Je eet te vaak (of te weinig)

Het is belangrijk om een goede balans te vinden in je maaltijden. Sommige mensen eten te vaak kleine porties, terwijl anderen juist te weinig eten en daardoor hongeraanvallen krijgen. Beide situaties kunnen gewichtsverlies bemoeilijken. Het is essentieel om voldoende voedzame maaltijden te eten die je energie geven en je stofwisseling ondersteunen. Vermijd onnodig snacken uit verveling of stress.

8. Afvallen lukt niet omdat je te snel resultaat verwacht

Afvallen is een proces dat tijd kost. Het is normaal dat je in het begin snel gewicht verliest door vochtverlies, maar daarna kan het langzamer gaan. Onrealistische verwachtingen kunnen leiden tot frustratie en het opgeven van je dieet. Consistentie is de sleutel tot succes. Vier kleine successen onderweg naar je einddoel. Bijvoorbeeld als je al 5 kilo bent afgevallen.

Veel mensen beginnen met afvallen met een extreem ambitieus doel: bijvoorbeeld 10 kilo in een maand. Terwijl dit misschien in het begin mogelijk lijkt, is het vaak niet haalbaar op de lange termijn en kan het zelfs schadelijk zijn voor je gezondheid. Gewichtsverlies is een geleidelijk proces, en het is belangrijk om realistische doelen te stellen. Het is veel beter om jezelf kleine, haalbare doelen te geven en je progressie in de loop van de tijd te vieren.

Wat kun je doen? Stel een gezond en haalbaar doel. Dit geeft je lichaam de tijd om zich aan te passen en zorgt voor duurzame resultaten.

9. Gezondheidsproblemen

Soms is er meer aan de hand dan gewoon slechte gewoontes. Bepaalde medische aandoeningen, zoals hypothyreoïdie, polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS), of insulineresistentie, kunnen gewichtsverlies moeilijker maken. Medicijnen die je gebruikt, kunnen ook invloed hebben op je stofwisseling.

Wat kun je doen? Als je vermoedt dat er een onderliggend gezondheidsprobleem is, neem dan contact op met een arts of diëtist. Ze kunnen je helpen de juiste stappen te zetten om gewichtsverlies te ondersteunen, zelfs als je medische aandoeningen hebt.

10. Onvoldoende Geduld

Afvallen is geen sprint, maar een marathon. Te veel mensen willen snel resultaat zien en raken ontmoedigd als de weegschaal niet snel genoeg beweegt. Dit kan je motivatie aantasten en ervoor zorgen dat je opgeeft voordat je het gewenste resultaat bereikt.

Wat kun je doen? Wees geduldig en geef jezelf de tijd. Het is normaal dat het gewichtsverlies in golven komt — soms zie je wekenlang geen vooruitgang, maar uiteindelijk zal je merken dat het resultaat komt. Focus op een gezonde levensstijl, niet op het getal op de weegschaal.

Wil je niet langer worstelen met je dieet en eindelijk resultaat zien? Schakel dan de hulp in van professionals! Bij Personal Fitness Nederland bieden we met ons succesvolle Fit for Life-programma een allesomvattende aanpak. Dit programma bestaat uit:

• Persoonlijke voedingsschema’s: Wekelijks ontvang je een op maat gemaakt voedingsplan waarmee je leert gezonde keuzes te maken die je een leven lang kunt volhouden.
• Personal training: Samen met onze trainers werk je aan een effectieve combinatie van cardio en krachttraining.
• Mentale coaching: Onze coaches helpen je omgaan met stress en andere uitdagingen die je afvallen kunnen belemmeren.

Afvallen hoeft geen onmogelijke opgave te zijn. Door de juiste oorzaken aan te pakken en met een plan dat bij jou past, kun jij je doelen bereiken. Zet vandaag nog de eerste stap!